Informacje na temat alkoholu, narkotyków, uzależnień i przemocy można uzyskiwać z różnych źródeł. Często są to koledzy, rodzice, nauczycie, książki, Internet i specjaliści zajmujący się tymi problemami. Natomiast trzeba wiedzieć i pamiętać, że nie wszystkie te źródła są rzetelne i mówią prawdę. Przedstawiony poniżej materiał został przygotowany przez osoby pracujące od wielu lat z dziećmi i młodzieżą uzależnioną od alkoholu, narkotyków, komputera i często stosujące przemoc wobec innych. Zebrane i poniżej przedstawione informacje mówią prawdę o uzależnieniach i przemocy.
Człowiek jest wyposażony w magiczny dar, zdolności dokonywania odkryć i wynalazków. Odkrywanie i wyszukiwanie substancji, które wpływają na nasze odczucia i zachowanie, jest jednym z największych osiągnięć człowieka. Jednak substancje te mogą szkodzić jak i pomagać. Środki uzależniające mogą powodować głębokie zmiany w mózgu jak i w innych organach i chociaż ich prawidłowe zastosowanie może łagodzić ból i leczyć chorobę, to ich nadużywanie prowadzi bardzo często do problemów z prawem, konfliktów w rodzinie, trudności w szkole, kłopotów ze zdrowiem oraz braku przyjaciół i samotności.
Środki uzależniające to przede wszystkim narkotyki, alkohol, papierosy, leki, dopalacze, sterydy, komputer i hazard. Zażywanie ich to nie tylko uzależnienie, choroby psychiczne i inne problemy zdrowotne, ale to często trudne do przewidzenia zdarzenia, które komplikują życie tobie i twoim najbliższym. Używanie ich, nawet przejściowe, zawsze jest zagrożeniem.
Na temat narkotyków i innych środków krąży wiele opinii, półprawd i mitów. Są spostrzegane zarówno jako śmiertelne niebezpieczeństwo jak i niegroźne używki. Takie opinie wynikają przede wszystkim z niewiedzy o ich działaniu, ale także z tego, że narkotyki wpływają różnie na różnych ludzi jednak najgorzej na dzieci i młodzież.
Polskie prawo a narkotyki
Niby wiesz, że narkotyki są nielegalne, że posiadanie nawet najmniejszej ilości jest karalne, ale zakładasz oczywiście, że tobie nie grozi wpadka. Nikt przecież nie myśli o tym, że się uzależni, że będzie musiał brać coraz więcej i będzie potrzebował coraz więcej pieniędzy. Zażywanie narkotyków sporo kosztuje. Kiedy nie wystarcza kieszonkowego to pożyczasz, a jak już nie ma od kogo pożyczać, najczęściej zaczynasz okradać rodziców, znajomych. Dalej jest ci już wszystko jedno i zaczynasz kraść, handlować, sprzedajesz siebie, żeby tylko wystarczyło na kolejną działkę. Gdy kupujesz pierwszą w życiu działkę od dilera nie wiesz, że policja od dawna ma go na oku i tak dociera do ciebie. Albo przypadkiem, na ulicy czy dyskotece możesz być wylegitymowany i przeszukamy. Bądź twój znajomy dla uniknięcia kary podaje twój adres.
Czy o tym wiesz?
1. Posiadanie narkotyków zagrożone jest karą więzienia do 3 lat, a posiadanie znacznej ilości narkotyków zagrożone jest karą więzienia do lat 5 i grzywną.
2. Produkcjanarkotyków zagrożona jest karą więzienia do lat 3. W przypadku produkcji znacznej ilości narkotyków przestępstwo zagrożone jest grzywną i karą więzienia na czas nie krótszy od lat 3.
3. Handel narkotykami zagrożony jest karą więzienia do lat 10.
4. Udzielanie narkotyków, albo nakłanianie do ich użycia zagrożone jest karą więzienia do 5 lat.
Podstawa prawna: Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U.Nr 179, poz. 1485)
Rodzina a narkotyki
Rodzina to system, dobrze funkcjonująca rodzina to jak sprawnie działająca maszyna. Wystarczy jednak, że jeden z członków rodziny ma problemy, a cała rodzina może przestać sprawnie funkcjonować.
Kiedy masz 13, 14 czy 15 lat często myślisz sobie, że moja rodzina to nic fajnego: nikt mnie w domu nie rozumie, rodzice tylko wymagają, sprawdzają, a i tak ciągle są niezadowoleni, traktują mnie jak dziecko, bez przerwy się kłócą, interesuje ich tylko praca
i pieniądze, trudno się z nimi dogadać.
Pewnie każdy chciałby mieć rodzinę, w której wszyscy się kochają i rozumieją. Jednak nawet w najlepszej dochodzi do spięć i konfliktów, zwłaszcza w okresie dorastania. Jeżeli do tego jeszcze w grę wchodzą narkotyki, to zaczyna się prawdziwa wojna domowa. Najczęściej wszyscy o wszystko zaczynają mieć pretensje. Ojciec do matki (i odwrotnie), że źle wychowali, za dużo pozwalali, zamartwiają się, nie rozumieją dlaczego i czują się bezradni. Ty masz poczucie winy, że zawiodłeś rodziców, ale czasem już trudno ci zrezygnować z narkotyków. Zaczyna się błędne koło: kontrole, kary i ograniczenia powodują często, że jeszcze bardziej się buntujesz, a to jeszcze większe kary i domowe piekło. Aby się porozumieć, potrzeba dobrej woli z obydwu stron. Czy uda się zażegnać taki konflikt w dużej mierze zależy od tego, czy uda się rozwiązać sprawę narkotyków. To duży problem dla całej rodziny. Trudno jest dorastać i trudno być rodzicem dorastającego dziecka. A ty myślisz, że będziesz idealnym rodzicem?
Zażywanie narkotyków nie jest więc wyłącznie twoją sprawą. Traci na tym twój brat, siostra, dziadkowie i rodzice.
Szkoła a narkotyki
Już w przedszkolu często mamy jakieś marzenia i oczekiwania od życia. Jeden chce zostać lekarzem, drugi pilotem. W gruncie rzeczy każdy ma podobne dążenia: chciałby skończyć szkołę, najlepiej studia, mieć dobrą pracę, dużo pieniędzy, by wreszcie założyć wspaniałą rodzinę. Szkoła w życiu każdego człowieka to sporo lat nauki. Jednym przychodzi ona łatwiej, innym trudniej. Od wielu czynników zależy czy szkoła jest źródłem satysfakcji i drogą do osiągnięcia sukcesu, czy źródłem frustracji i zniechęcenia. Presja ze strony rodziców i nauczycieli domagających się jak najlepszych wyników nie zawsze idzie w parze z możliwościami. Wiadomo, że porażki zniechęcają więc niektórzy szukają drogi na skróty.
Zrezygnowani: W szkole idzie coraz gorzej, świat jest beznadziejny, więc ucieka się w narkotyki. Im więcej się bierze, tym większe kłopoty, im większe kłopoty, tym więcej się bierze i koło się zamyka.
Ambitni: Żyją w ciągłym lęku przed niepowodzeniem. Słyszeli, że amfetamina może być groźna, ale podobno pomaga w nauce, więc gotowi są na każde ryzyko, byle nie przegrać w „wyścigu szczurów”. Nie ma jednak nic za darmo, to co miało pomagać, szybko staje się źródłem poważnych problemów.
Nauka na dopalaczach: Jedną z obiegowych opinii wśród uczniów i studentów jest korzystne działanie amfetaminy i innych narkotyków stosowanych podczas nauki i trudnych egzaminów. Zażywanie jej traktowane jest jako zastrzyk energii, który pomaga w przyswajaniu wiedzy i obniża stres. Nieszczęście polega na tym, że pierwsze kontakty z amfetaminą często przynoszą wymierne korzyści, dlatego już po trzecim, czwartym razie trudno wyobrazić sobie sukces bez jej udziału. I tak w skrócie wygląda prosta droga do uzależnienia się od tej substancji. Przy obecności presji na sukces część młodych ludzi może paść ofiarą złudnej wizji szybkiej i spektakularnej kariery za pomocą amfetaminy. Nie ma jednak nic za darmo i w krótkim czasie dają się odczuć przykre następstwa życia „na dopalaczach”- problemy zdrowotne i psychiczne, konflikty z otoczeniem. Nabyta wiedza szybko się ulatnia z pamięci, a sukcesy okazują się możliwe tylko na krótko.
Zdrowie a narkotyki
Na ogół młodość kojarzy się z siłą, zdrowiem, urodą i ogólną sprawnością fizyczną i umysłową, ale to także czas kiedy zaczyna się eksperymentować z narkotykami i alkoholem. Zażywanie jakichkolwiek narkotyków nie pozostaje bez wpływu na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka. Niektóre szkody są krótkotrwałe i odwracalne, ale niektóre mogą pozostawić trwałe ślady i niemiłe wspomnienia na długie lata. Nieznajomość działania narkotyków na nasz organizm może spowodować, że już pierwszy kontakt z nimi będzie miał fatalne i nieodwracalne następstwa.
Zmiany w człowieku jakie powodują narkotyki.
Długotrwałe używanie narkotyków pociąga za sobą negatywne konsekwencje somatyczne, zaburzenia w sferze emocjonalnej, osobowościowej, a także wpływa na wygląd zewnętrzny.
Problemy somatyczne: serce, wątroba, płuca, oskrzela, naczynia krwionośne.
Problemy psychiczne: zaburzenia nastroju, koncentracji, pamięci, rozchwianie emocjonalne, stany psychotyczne, zmiany w sferze osobowości.
Wygląd zewnętrzny: najbardziej zmienia się „uroda” ludzi przewlekle biorących heroinę, amfetaminę, sterydy.
Zmniejszenie aktywności: Objawy – spowolnienie ruchowe, spowolnienie mowy, zastyganie w ruchu, omdlenie lub utrata przytomności.
Zwiększenie aktywności: Objawy -lęk, agresja, dziwaczne zachowania, omamy wzrokowe, słuchowe, napad paniki.
Napad drgawkowy: Objawy – utrata przytomności, skurcze mięśni ciała, szczękościsk, ślinotok, okresy bezdechu.
Pod wpływem alkoholu i niektórych narkotyków rośnie ochota na seks, rośnie więc ryzyko przypadkowych kontaktów seksualnych. Seks bywa wtedy zwykle bez zabezpieczenia, a ty nie pamiętasz nawet z kim i gdzie. Taka przygoda może mieć fatalne i nieodwracalne skutki: niechciana ciąża, HIV/AIDS, wirusowe zapalenie wątroby typu B, C oraz inne choroby przenoszone drogą płciową.
Wiele z tych chorób nie daje na początku widocznych objawów, dlatego osoby zakażone mogą o tym nie wiedzieć i zakażać innych.
Koledzy, przyjaźń a narkotyki
W życiu każdego młodego człowieka zawsze ważna jest grupa rówieśnicza. Aby znaleźć akceptację grupy, niektórzy gotowi są na wiele, nawet na używanie narkotyków. Bywa, że masz wspaniałych przyjaciół, ale z powodu narkotyków zmieniasz ich na innych. Kiedy znajdujesz coraz większe upodobanie w zażywaniu, a przyjaciele nie akceptują tego (w dodatku starają się odwodzić cię od brania), zwykle zamieniasz ich po prostu na „narkotykowych przyjaciół”.
Narkotykowe przyjaźnie nigdy nie są prawdziwe i rzadko który „przyjaciel” oddałby ci na głodzie swoją działkę. Najczęściej jest to jedynie wspólnota interesów, problemów i narkotycznych przeżyć.
Powinieneś zdawać sobie sprawę, że „kolegowanie się” z ludźmi, którzy sięgają po narkotyki stwarza prawdopodobieństwo, że i Ty zaczniesz brać. Wiedz, że takie zachowania jak używanie narkotyków, agresja czy picie alkoholu nie świadczą wcale o dojrzałości, sile człowieka i sile jego charakteru. Wręcz przeciwnie bo świadczą o słabej woli, uległości, braku własnego zdania oraz nieumiejętności radzenia sobie z problemami i trudnymi sytuacjami. To Ty decydujesz o tym, z kim chcesz spędzać swój wolny czas, kogo chcesz mieć za kumpla, kolegę i przyjaciela.
Jedną podstawowych potrzeb człowieka jest potrzeba miłości. Najintensywniej chyba objawia się ona w okresie młodości. Młodzi ludzie poszukują partnera czy partnerki, chcą kochać i być kochani. Niektórzy jednak mają problemy z nawiązywaniem kontaktów
i sięgają po narkotyki dla dodania sobie odwagi i pewności siebie.
Po niektórych narkotykach rzeczywiście ludzie są bardziej rozmowni, towarzyscy, wyluzowani, wzrasta ich samoocena, pewność siebie i łatwiej nawiązują znajomości. Problem w tym, że kiedy nie biorą znowu stają się w swoim przekonaniu nieatrakcyjni, więc sięgają po nie ponownie i kółko się zamyka prowadząc do całkowitego uzależnienia.
Nie próbuj zmieniać swojej osoby czy zachowania za pomocą narkotyków.
Postaraj się polubić siebie i zaakceptować. Znajdź w sobie jakąś cechę, umiejętność, rozwijaj ją a będziesz atrakcyjny dla innych.
Zabawa a narkotyk
Nigdy nie wiadomo co zawierają narkotyki – zanim do ciebie trafią, przechodzą przez szereg nieznanych dostawców, którzy dosypują do nich co popadnie, np. talk, tynk ze ściany czy sproszkowane szkło.
Imprezy: Wielu młodych ludzi zażywa środki pobudzające i halucynogenne, a gorące, duszne kluby i dyskoteki sprzyjają przegrzaniu i odwodnieniu organizmu osób będących pod wpływem narkotyków. Skutki mogą okazać się bardzo poważne np. skurcze nóg i rąk, gwałtowny wzrost temperatury ciała, nagłe wyczerpanie, omdlenia, drgawki, śpiączka. Mieszanie tych środków z alkoholem potęguje niebezpieczeństwo i zagrożenie życia.
Bawić się bezpiecznie : Najlepiej nie brać narkotyków, a jeżeli już się zdarzy to mieć przy sobie przyjaciół, na których pomoc można liczyć, nie miksować substancji, często odpoczywać w chłodniejszych miejscach, zapewnić sobie coś do picia, najlepiej soki owocowe lub wodę.
Pilnuj swoich napojów: Na nielegalnym rynku pojawiła się substancja o nazwie GHB, zwana czasem „pigułką gwałtu”. Jest to bezbarwny związek, bez zapachu i smaku, dobrze rozpuszczalny w wodzie, napojach, drinkach, który może być podawany bez obawy wykrycia. Osoba, której podano go, narażona jest na utratę przytomności i może być ofiarą działań przestępczych, np. kradzieży lub gwałtu, praktycznie bez możliwości podjęcia obrony. Związek ten wywołuje ponadto okresową amnezję, a więc niepamięć wydarzeń i osób, co utrudnia wykrycie sprawców.
Przemoc i agresja
Agresja może przybierać formy przemocy fizycznej i słownej.
Agresja słowna – to ubliżanie, grożenie, wyśmiewanie, dokuczanie, ośmieszanie. Jej konsekwencje to poczucie zagrożenia, odrzucenie i wyizolowanie drugiej osoby z grupy.
Agresja fizyczna – to fizyczny atak na drugą osobę lub jej własność. Najczęściej przybiera formę bezpośrednią np. w postaci uderzeń, popchnięć, kopnięć.
Agresja emocjonalna występuje wtedy, gdy dzieci przeżywają lęk lub złość.
Częstymi przyczynami stosowania agresji jest:
Niska samoocena.
Nuda, brak umiejętności wartościowego wypełnienia czasu wolnego.
Przeżywanie niepowodzeń szkolnych.
Obwinianie innych za swoją złość.
Brak kontaktu i zrozumienia z rodzicami.
Wzorce agresywnych zachowań czerpane z telewizji i gier komputerowych.
Trudne sytuacje życiowe.
Ubogie słownictwo, brak ogólnych wiadomości.
Rozstanie, rozwód rodziców, śmierć osób bliskich.
Brak tolerancji.
Osoby stosujące agresję zachowują się w następujący sposób:
Wyśmiewają, przezywają, dokuczają kopiąc głównie słabszych, bezbronnych.
Wykazują się dużą potrzebą dominacji wobec innych przez używanie gróźb i siły.
Są impulsywni, łatwo wpadają w gniew.
Brak im umiejętności radzenia sobie z trudnościami.
Trudno im dostosować się do ogólnie przyjętych reguł.
Nastawieni są zawsze na „nie”.
Nie mają poczucia wstydu i winy.
Ukrywają swoją niską samoocenę robiąc wrażenie osoby pewnej siebie, udają.
POMOC !!!
Czasami bywa, że bliskie nam osoby (rodzeństwo, koledzy, przyjaciele) zażywają od dłuższego czasu narkotyki, a my obserwujemy ich problemy . Często nie wiemy, jak poradzić sobie z taką sytuacją i jak im pomóc. Co prawda, niewiele można zrobić dla osoby, która odrzuca naszą pomoc, ale zawsze warto spróbować.
1. Porozmawiaj, poświęć trochę czasu tej osobie, wysłuchaj ją i zasugeruj rozmowę
z rodzicem, nauczycielem bądź inną dorosłą osobą.
2. Przekonaj, aby zadzwoniła na Antynarkotykowy Telefon Zaufania lub zaproponuj, że sam zadzwonisz w jej sprawie
Antynarkotykowy Telefon Zaufania: 0 801 199 990, czynny codziennie od 16.00 do 21.00
3. Namów do odwiedzenie poradni internetowej: www.poradnia.narkomania.org.pl lub stronywww.f-k-r.pl
4. Zaproponuj i podaj adres Poradnia Uzależnień dla Dzieci i Młodzieży w Warszawie ul. Dzielna 7, Tel. 22 8311920 w godz. 8.00 – 19.00
Pierwsza pomoc
Zażycie narkotyków może spowodować różne reakcje organizmu zagrażające życiu. Może się zdarzyć, że będziesz świadkiem takiej sytuacji, wtedy powinieneś wiedzieć, co robić i jak udzielić pomocy.
W każdym przypadku wezwij Pogotowie Ratunkowe tel. 999 lub 112. Powiedz co się stało, podaj miejsce zdarzenia, opisz stan poszkodowanego, jeśli wiesz, powiedz, jaki narkotyk został zażyty, podaj numer telefonu, z którego dzwonisz. Zostań do czasu przybycia pogotowia.
Niektórzy ludzie, którzy mieli zdrowotne problemy z narkotykami, żyją dzięki temu, że ich znajomi wiedzieli, co robić w czasie wypadku i jak udzielić pierwszej pomocy. Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat udzielania pierwszej pomocy odwiedź strony internetowe http://acn.waw.pl/rescu
Materiał został opracowany na podstawie materiałów informacyjno – edukacyjnych Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii w Warszawie.
